آیا کولر گازی با گاز کار میکند؟ به طور خلاصه، کولرهای گازی با گاز کار میکنند، اما نه با هر نوع گازی. کولرهای گازی از گاز مبرد برای خنک کردن هوا استفاده میکنند که در چرخه تبرید به گردش در میآید. گاز مبرد در حالت تبخیر گرما را جذب و در حالت مایع شدن گرما را آزاد میکند. گاز مبرد برخلاف گاز شهری، غیرقابل احتراق است و نقطه جوش بسیار پایینی دارد. این ویژگیها آن را برای استفاده در چرخه تبرید کولرهای گازی مناسب میکند. انواع مختلفی از گاز مبرد وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. رایجترین نوع گاز مبرد در حال حاضر R-410A است که به دلیل راندمان بالا و سازگاری با محیط زیست، مورد استفاده قرار میگیرد.
در ادامه انواع رایج گاز مبرد کولر گازی، نقش و عملکرد آن و راههای افزایش طول عمر آن را بررسی میکنیم.
انواع گاز مبرد مورد استفاده در کولر گازی
انواع رایج گاز مبرد مورد استفاده در کولر گازی |
پورون (R-410A) |
فریون (R-22) |
به طور کلی، دو نوع مبرد اصلی برای کولرهای گازی مسکونی وجود دارد:
1- پورون (R-410A)
- این مبرد جایگزینی رایج برای R-22 است، زیرا دارای اثرات زیست محیطی کمتری است و به لایه ازن آسیب نمیرساند.
- راندمان خنک کنندگی آن بیشتر از R-22 است و به همین دلیل به کمپرسور کوچکتر نیاز دارد.
- با این حال،R-410A گرانتر از R-22 است و شارژ آن پیچیدهتر است.
2- فریون (R-22)
- این مبرد در گذشته بسیار رایج بود، اما به دلیل اثر مخرب آن بر لایه ازن، استفاده از آن به تدریج در حال کاهش است.
- R-22 ارزان تر از R-410A است و شارژ آن آسانتر است.
- با این حال، راندمان خنک کنندگی آن کمتر از R-410A است و به همین دلیل به کمپرسور بزرگتر نیاز دارد.
مبردهای دیگر:
علاوه بر R-410A و R-22، مبردهای دیگری نیز وجود دارند که عمدتاً برای تهویه مطبوع مکانهای تجاری و فضاهای بزرگتر استفاده میشوند. این مبردها شامل موارد زیر هستند:
- R-32: این مبرد دارای اثرات زیست محیطی کمتری نسبت به R-410A است و قابل اشتعال نیست.
- R-134a: این مبرد در یخچالها و فریزرها رایج است، اما در برخی از کولرهای گازی نیز استفاده میشود.
نقش گاز مبرد و عملکرد کولر گازی با گاز مبرد
کولرهای گازی از طریق چرخه تبرید برای خنک کردن هوا کار میکنند. در این چرخه، گاز مبرد نقشی اساسی دارد و با جذب گرما از محیط داخلی و انتقال آن به بیرون، باعث خنک شدن هوا میشود.
مراحل عملکرد کولر گازی با گاز مبرد:
- مرحله کمپرسور: گاز مبرد با فشار و دمای پایین وارد کمپرسور میشود. کمپرسور، گاز را متراکم کرده و فشار و دمای آن را افزایش میدهد.
- مرحله کندانسور: گاز مبرد داغ و پرفشار به کندانسور منتقل میشود. در کندانسور، گاز مبرد با جذب گرما از محیط بیرون، به مایع تبدیل میشود و فشار و دمای آن کاهش مییابد.
- مرحله شیر انبساط: مایع مبرد سرد و کم فشار از شیر انبساط عبور میکند. در این مرحله، فشار مایع به شدت کاهش مییابد و مقداری از آن به بخار تبدیل میشود.
- مرحله تبخیر کننده: مایع مبرد سرد و کم فشار که قسمتی از آن به بخار تبدیل شده است، وارد تبخیر کننده میشود. در این جا، مایع مبرد تبخیر شده و گرمای محیط داخلی را جذب میکند. در این فرایند، دمای تبخیر کننده و هوای اطراف آن کاهش مییابد.
- تکرار چرخه: گاز مبرد سرد و کم فشار که به طور کامل به بخار تبدیل شده است، دوباره به کمپرسور منتقل میشود و چرخه تبرید مجدداً تکرار میشود.
نقشهای کلیدی گاز مبرد در کولر گازی:
- جذب گرما: گاز مبرد در حالت تبخیر، گرمای محیط داخلی را جذب میکند و باعث خنک شدن هوا میشود.
- انتقال گرما: گاز مبرد گرما را از محیط داخلی به محیط بیرون منتقل میکند.
- تنظیم دمای هوا: با کنترل مقدار گاز مبرد و سرعت چرخه تبرید، میتوان دمای هوای مطلوب را تنظیم کرد.
علائم کمبود گاز کولر گازی
اگر کولر گازی شما به درستی کار نمیکند، ممکن است کمبود گاز داشته باشد. برخی از علائم رایج کمبود گاز کولر گازی شامل موارد زیر میشوند:
1- کاهش قدرت خنک کنندگی
- اگر کولر گازی شما روشن است، اما هوای خنک کافی را به فضای داخلی پمپ نمیکند، احتمالاً کمبود گاز دارد.
- ممکن است متوجه شوید که، فقط قسمتی از فضای داخلی خنک میشود، در حالی که قسمتهای دیگر گرم باقی میمانند.
2- یخ زدگی روی لولهها
- لولههای مسی که از واحد بیرونی کولر گازی خارج میشوند، ممکن است یخ بزنند.
- این یخ زدگی به دلیل کاهش جریان مبرد ایجاد میشود.
3- صدای غیر عادی
- اگر از واحد بیرونی کولر گازی صدای غیر عادی مانند صدای جیر جیر یا قلپ قلپ میشنوید، ممکن است نشانهای از کمبود گاز باشد.
4- افزایش مصرف برق
- اگر کولر گازی شما برای رسیدن به دمای مطلوب به زمان بیشتری نیاز دارد، ممکن است مصرف برق آن نیز افزایش یابد.
5- کارکرد مداوم
- اگر کولر گازی شما به طور مداوم کار میکند و هرگز خاموش نمیشود، ممکن است کمبود گاز داشته باشد.
6- روشن نشدن کمپرسور
- در برخی موارد، اگر کمبود گاز بسیار شدید باشد، ممکن است کمپرسور کولر گازی روشن نشود.
راههای افزایش عمر گاز کولر گازی
با رعایت برخی نکات ساده میتوانید عمر گاز کولر گازی خود را افزایش دهید و از عملکرد بهینه آن بهرهمند شوید:
1- سرویس و نگهداری منظم
- سرویس سالیانه کولر گازی توسط تکنسین مجاز ضروری است. در این سرویس، تکنسین نشتی گاز، وضعیت کمپرسور و سایر اجزای کولر گازی را بررسی میکند و در صورت نیاز اقدام به شارژ گاز یا تعمیرات لازم میکند.
- تمیز کردن فیلترهای هوا به طور منظم نیز بسیار مهم است. فیلترهای هوا آلودگیها را از هوا جذب میکنند و اگر به طور منظم تمیز نشود، میتوانند موجب کاهش جریان هوا و ایجاد فشار بر کمپرسور شوند.
2- محافظت از کولر گازی در برابر شرایط محیطی
- واحد بیرونی کولر گازی را از تابش مستقیم نور خورشید و بارش باران و برف محافظت کنید. قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند به اجزای کولر گازی آسیب بزند و بارش باران و برف میتواند موجب زنگ زدگی و خرابی آن شود.
- از قرار دادن اجسام سنگین روی واحد بیرونی کولر گازی خودداری کنید. این کار میتواند به فن و سایر اجزای آن آسیب بزند.
3- تنظیم دمای مناسب
- دمای کولر گازی را روی دمای مناسب تنظیم کنید. تنظیم دمای خیلی پایین میتواند به کولر گازی فشار وارد کند و مصرف برق را نیز افزایش دهد.
4- استفاده از سایبان
- از سایبان برای محافظت از واحد بیرونی کولر گازی در برابر نور خورشید استفاده کنید. این کار میتواند به افزایش عمر گاز کولر گازی کمک کند.
5- استفاده از فن
- از فن برای ایجاد گردش هوا در اطراف واحد بیرونی کولر گازی استفاده کنید. این کار میتواند به خنک شدن کمپرسور و سایر اجزای کولر گازی کمک کند.
6- عایقبندی مناسب
- عایقبندی مناسب منزل خود را انجام دهید. این کار میتواند از هدر رفتن سرما و گرمای منزل جلوگیری کند و در نتیجه فشار بر کولر گازی را کاهش دهد.
سوالات متداول